Pedodonti

ÇOCUĞUMUN DİŞLERİNİ FIRÇALAMAYA NE ZAMAN BAŞLAMALIYIM?

Yapılan araştırmalar çocuklar doğduğunda ağızda çürüğe neden olan bakterilerin bulunmadığını,6.aydan itibaren ilk dişlerin çıkması ile bu bakterilerin ağız ortamında görülmeye başlandığı ortaya çıkarmıştır. Bu nedenle bebeğinizin ilk süt dişinin çıktığı 6. aydan itibaren dişlerini temiz bir gazlı bezi ıslatarak temizlemek gerekir.

SÜT DİŞLERİ NELERDİR?

Süt dişleri ağızda ilk çıkan dişlere denir.süt dişlerinin sürmesi 6.aydan başlar. 2.5 yaşında son süt dişi ağızda yerini alır 6 yaşında ilk daimi 1.azıların sürmesi ile başlayıp 12-13 yaşında son süt dişinin düşmesi arasında geçen döneme karışık dişlenme dönemi denir.Bu dönemde ağızda süt ve daimi dişler birlikte bulunur.

SÜT DİŞLERİ NEDEN ÖNEMLİDİR?

Çocuklarımızın yiyecekleri çiğnemek,doğru şekilde konuşmak ve sağlıklı bir gülüşe sahip olmak için kuvvetli ve sağlıklı dişlere ihtiyacı vardır. Süt dişleri çocuğunuzun beslenmesinde görevli olduğu gibi bir diğer görevi de kendilerinden sonra sürecek olan daimi dişler için diş kavsinde yer tutarlar.

SÜT DİŞİ ÇÜRÜKLERİ TEDAVİ EDİLMELİ MİDİR? ZATEN YERLERİNE YENİSİ ÇIKMAYACAK MI?

Her iki sorunun da cevabı evettir.Çocuğunuzun ağzındaki çürük süt dişleri çocuğunuzun sağlıklı beslenmesini engelleyeceği gibi,çürük dişlerde oluşacak ağrı çocukta huzursuzluğa neden olacaktır.Çocuğunuzun ağzındaki çürük diş bakterilerle dolu bir çürük kavitesinin çocuğunuzun ağzında bulunması demektir ki bu da ağızdaki diğer dişler için çürüme riski oluşturur. Tedavi edilmeyen süt dişi çürükleri şiddetli ağrıdan, abse oluşumuna kadar devam eden bir sürece neden olabilirler.

SÜT DİŞİNE KANAL TEDAVİSİ YAPILABİLİR Mİ?

Çürümüş süt dişleri de daimi dişler gibi tedavi edilmelidir.Süt dişlerinin içinde bulunan ve ağrı reseptörlerini taşıyan pulpa (diş siniri),süt dişinin ağız içinde görülen klinik kronunun geniş bir kısmını kapsar.Bu durum dişin sinirinin çürük kavitesinde bulunan bakterilerden etkilenerek iltihaplanması sonucu şiddetli ağrıya neden olabilir. Çürük kavitesinden pulpaya sızan bakteriler pulpanın iltihaplanması sonucu ölmesine neden olur. Bunun sonucu dişin kron ve kök kanalı boyunca oluşan nekrotik doku artıkları işin kök ucunda abse oluşumuna neden olur.Bu absenin giderilmesinin yolu da süt dişine kanal tedavisi yapılmasıdır. Süt dişlerinin altlarından sürecek olan daimi dişin sürme zamanına kadar ağızda tutulması,erken çekimlerinin zorunlu olduğu durumlarda da yer tutucu uygulanması gerekir.

FİSSÜR SEALANT(FİSSÜR ÖRTÜCÜ) NEDİR?

Çocuğunuz okul çağına geldiğinde (6 yaş ) ilk daimi dişi çıkmış olacaktır.Bu dönemde diş hekiminizden randevu alıp çocuğunuzun daimi dişlerinin çürüğe yatkınlık açısından değerlendirilip fissür sealant uygulanmasına gerek olup olmadığı hakkında bilgi alabilirsiniz. Azı dişlerinin çiğneyici yüzlerinde çürük oluşumuna elverişli çok ince ince çatlaklar olabilir.diş fırçasının ulaşamayacağı bu yüzeylerdeki bakteri plağı diş çürüklerine neden olabilir. Fissür sealant genellikle 1. ve 2. daimi azı dişlerinin çiğneyici yüzlerine uygulanan bakteri plağı ve diğer zararlı maddeler ile diş arasında bariyer görevi görerek dişin çürümesini engelleyen,diş hekimi tarafından dişin çürüğe yatkın bölgeleri olan pits ve fissürlere uygulanan özel dolgu maddeleridir.

YER TUTUCU NEDİR?

Süt dişlerinin bir görevini de kendilerinin yerine gelecek olan daimi dişlere yer sağlamak olduğunu belirtmiştik.Süt dişinin herhangi bir sebepten düşme zamanından önce çekilmesi durumunda alttan gelecek olan daimi dişin sürmesi için gerekli olan yerin korunması gerekir. Yer tutucular bu amaçla kullanılan sabit veya hareketli apareylerdir. Yer tutucu kullanılmadığı durumlarda var olan boşluğun her iki yanındaki dişler boşluğa doğru hareket ederler,sürmesi için gerekli yer bulunmayan daimi diş de ağız içinde farklı konumlarda sürerek çapraşıklığa neden olabildiği gibi gömük kalarak da daha başka sorunlar yaratabilir Zamanında yapılmayan bu basit müdahale ileriki zamanlarda çok daha kompleks sorunlara yol açabilir. Süt dişi çekiminden sonra alttaki daimi dişin sürme zamanına göre,ve o andaki pozisyonunu röntgen ile kontrol ederek yer tutucu uygulanmasına karar verilir.

SÜT DİŞLERİ NEDEN SALLANIR?

Süt dişlerinin altında çocuğunuzun ağzında ömür boyu kalacak olan daimi dişler vardır.Bu daimi dişlerin sürme zamanı yaklaştıkça ağız boşluğuna doğru hareket ederler,ağız boşluğuna doğru hareket eden bu süt dişleri üzerlerinde bulunan süt dişlerinin köklerini eriterek ilerlerler. Kökleri alttaki daimi diş tarafından eritilen süt dişleri ağızda sallanmaya başlar,bu çocuğunuz için oldukça huzursuzluk yaratan bir durumdur.bu konumdaki süt dişi alttaki daimi dişin de sürmesini kolaylaştırmak amacı ile çekilmelidir.

BİBERON ÇÜRÜĞÜ NEDİR? BEBEĞİMİ BİBERON ÇÜRÜĞÜNDEN NASIL KORUYABİLİRİM?

Çürükler ağızdaki bakteriler ve karbonhidratların etkileşimi sonucu oluşur.Ağız ortamında kalan şekerli gıdaların bakteriler tarafından fermantasyonu ile açığa çıkan şeker,dişlerin üzerine yapışır ve uzaklaştırılmazsa çürüğe neden olur.Ağzımızdaki tükürük akışı dişlerimizi yıkayarak çürük oluşumunu önler,ancak uykuda iken tükürük akışı ve yutkunma refleksi ciddi oranda azalır.böylece ağız ortamındaki mikroorganizmadan zengin ağız sıvısı biz uykuda iken ağız ortamında daha fazla kalarak çürük riskini arttırır. Süt,mama veya şekerli içeceklerle dolu biberon ile uyumayı alışkanlık haline getirmiş çocuklarda ön dişlerde yaygın çürüklere rastlanır. Bunun sebebi yukarıda bahsedilen nedenlerden dolayı diş ve dişler üzerinde biriken süt,mama ve şekerli içecek artıklarının dişler üzerinden uzaklaştırılmamasıdır. Biberon çürüğü çok sayıda dişte görülen,özellikle üst ön dört kesici dişi de etkileyen çürük ile karakterize,süt,mama ve şekerli içecekler ile uyumayı alışkanlık haline getirmiş çocuklarda görülen çürümelerdir.genellikle 3 yaş altı çocuklarda başlar,alt kesici dişler genellikle çürükten etkilenmezler bunun sebebi emme esnasında dilin alt dişleri koruması ve alt çenede üst çeneye göre daha fazla olan tükürük akışıdır. Biberon çürüğünün oluşumu aşamalı olarak gerçekleşir.başlangıç aşamasında (12-18 ay arası) dişin minesi zayıflar,kırılgan bir hal alır.Çürük öncelikle dişetine yakın kısımda ince,beyaz,dekalsifiye bir hat halinde görülür. Bu aşamadan sonra çürük oluşumu hızlanır.ilerlemiş olgularda üst ön kesici dişlerin kronları harap olmuştur.Kahverengi-siyah renkte kök kalıntıları görülür. Bu durumdan korunmak için çocuğunuzun süt,mama ve şekerli içeceklerle dolu bir biberonla uyumasına izin vermemek,yatmadan önce tüm dişlerini temiz ve ıslak bir gazlı bezle silmek gerekir.